Gümrükten Eşya İthalatında TSE Sonucunu Etkileyecek İşlemler

Yalnız bu sürecin çok uzun olması hepimizde sızlanmalara sebep oluyor. Ben bir dış ticaret uzmanı olarak personel eksikliği vs. sebepleri tabi ki biliyorum. TSE’deki bir görevlimize günlük onlarca dosya düştüğünden de haberim var. Ayrıca ülkenin politikası gereği bu süreçte ithalatın TSE ile baskılanması, tarife dışı bir önlem olarak kullanılması da ayrı bir konu. Ancak gel gör ki bu sürecin uzamasında en önemli etkenlerden biri de şüphesiz bizim taraftaki oyuncular.

Kim bunlar derseniz?

TSE’den hizmet alan gruplar…

Sanayicilerimiz başta olmak üzere iş dünyası ve onlar adına iş takibi yapan gümrük müşavirleri, temsil ettiği kuruluş adına TSE’den hizmet alıyorlar. Bu süreçte firmaların dış ticaret departmanlarına da büyük iş düşüyor. Gümrük müşaviri ile irtibat, bilgi alışverişi, özetle iletişim vazgeçilmez bir öge olarak karşımıza çıkıyor.

Neden bu kadar işler uzuyor? Çünkü firmalar olarak üzerimize düşeni eksik yapıyoruz ve müracaat öncesi hazırlığımızda da yine eksiklikler var.

İlk adım: Müracaat

Bilindiği gibi TAREKS için başvuru, müracaat ile başlıyor.

TAREKS nedir?

TAREKS; İthalatta Ürün Güvenliği ve Denetiminin adıdır. İthal edilecek ürünlerin, insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gereken asgari güvenlik koşullarını taşıyıp taşımadığının kontrol edilmesidir.

Müracaatın olmazsa olmazı ise fatura

Başka ne var diye baktığımızda; eşya etiketi, CE Deklarasyonu gibi tüm evraklar düzgün ve eksiksiz bir şekilde eklenmelidir.

Eksikliği ortadan kaldıracak önemli bir konu, eşyanın yüklenme öncesi mümkünse online ortamda istenilen evrakların incelenmesidir. Bu işlem size evrakların istenilene uygun tanziminde önemli bir fırsat sunar.

Akreditif şartına ya da sözleşme yerine geçecek bir yazışma ile ithalatın her aşamasında istenilen evrakları karşı tarafın sağlanması garanti altına alınmalıdır.

Ama öncelikle de ithalatçı firmalar, bir eşyayı sipariş etmeden nelerin gerekli olduğunu öğrenmelidir.

Eşya gümrüklü sahaya geldikten sonra eksiklikleri tamamlamaya çalışmanın, firmanıza fazlasıyla zaman kaybına mal olacağını bilmenizde fayda var.

Bu ise fazla maliyet demektir

Dış ticaret işlemi hazırlık gerektirir. İthal edeceğiniz makine ve parçası, muhtelif malzeme için önce gümrükçü ile görüşme şartı alışkanlık haline gelmelidir.

Diyelim bir parçanın ithali söz konusu… Bu noktada, TSE var mı? Varsa neler gerekli? sorularının yanıtı aranmalıdır.

TSE’nin uygunluk vermeyeceği bir eşyanın ithali söz konusu olmayacağına göre, aşağıda bu süreçleri rekabet.net okurlarıyla paylaştım.

Göndericiler eşyayı yola çıkardıktan sonra evrak düzenlemeye yanaşmamaktadırlar. Ödemeyi alan gönderici, ithalatçının malı çekip çekemeyeceği kısmı ile ilgilenmemektedir. Bunların dışında; özellikle özet beyanlar TSE’nin istediği formatta temin edilmelidir. CE denetimi kapsamında olan eşyalar için TEST RAPORU da istenmelidir. CE Deklarasyonu uygun değilse aksam-parça olarak değerlendirilebilmesi için ana makine etiketi, ana makine CE Deklarasyonu, ana makinanın teknik resmi, aksam parça listesinde ana ürün ve aksam ürün modellerinin işaretlenmesi gereklidir.

İkinci Adım: Ön İnceleme

Bu aşamada TSE Uzmanları 1. Maddede yer alan belgelerin ön incelemesini yapar. Bu inceleme yaklaşık 1 hafta sürer. Sanırım müracaat öncesi hazırlığın zaman açısından ne kadar önemli olduğu buradan anlaşılıyor. İnceleme sonunda varsa eksik olan noktalar mail olarak ithalatçıya bildirilir. Bildirilen her eksiklik, eşyanızın TSE sonucu için kaybedeceğiniz yeni bir zamandır.

Diğer adımlar ve sonuç

Teknik inceleme uzmanları tarafından başvuru ve eklerinin incelenmesi ile üçüncü adım tamamlanmış olur. Sonrasında sıra “Heyet İncelemesi” olan dördüncü adıma gelir. Bu adımda heyet, belirtilen günde, saati belli olmaksızın muayene işlemi yapar. Heyete çıkan uzmanların hangi gümrüklü sahada oldukları WhatsApp ya da Telegram gruplarından takip edilir. İncelemede fotoğraflar çekilir ve tutanak tutulur. Gerekli görülürse numune alınarak beşinci adım tamamlanmış olur.

Sonraki adımlar ise sırasıyla, muayene sonuçları ile başvurunun kontrol edildiği “(Heyet Sonrası) Teknik İnceleme”, tüm evraklar ile muayene sonuçları uyumlu ve uygun ise dekont kontrolü aşamasına geçildiği “Dekont Kontrol”, dekont kontrolünden sonra ise “Müdür Onayı” beklenir.

Tüm bu süreç tamamlandığında TAREKS Sonucu alınır

Evet değerli okuyucular;

Zaman zaman hizmet aldığımız gümrük, TSE ve diğer kurumları eleştirdiğimiz oluyor. Elbette olacakta… Çünkü denetim sürelerinin uzaması, sanayici ve ihracatçı firmalara para olarak yansımaktadır. Fakat bu yazım ile özellikle dikkat çekmek istediğim nokta; TSE’de zamanı kısaltmak için bizim de üzerimize düşen görevler olduğunu unutmamamız.

Saygılarımla,

AHMET ÖZENALP

Gümrük Müşaviri

Uluslararası Rekabet ve Teknoloji Birliği (URTEB) Genel Başkanı